Letonya Parlamentosu İstanbul Sözleşmesi'nden Çekilme Kararı Aldı

Letonya Parlamentosu’nda, kadına yönelik şiddetin engellenmesine yönelik en kapsamlı uluslararası anlaşmalardan biri olan İstanbul Sözleşmesi’nden çıkış kararı gündemde büyük yankı uyandırdı. Mecliste yapılan oylamada, 56 milletvekili anlaşmadan çekilmeyi desteklerken, 32 milletvekili çekilmeye karşı çıktı. İki vekil ise oy kullanmaktan kaçındı.

Letonya, yalnızca bir yıl önce 2024’te sözleşmeyi resmen kabul etmişti. Ancak siyasi dengelerdeki değişim sonrası, bazı partiler ve muhafazakâr gruplar sözleşmenin toplumsal cinsiyet eşitliği maddelerine itiraz ederek geri çekilme önerisi sundu. Bu geri çekilme önerisinin geçerli olması için Cumhurbaşkanı Edgars Rinkevics’in onayı gerekiyor. Rinkevics’in, parlamentonun iradesine karşı çıkması beklenmiyor.

Sözleşmeden çıkma fikri özellikle kadın hakları savunucularının ve sivil toplum kuruluşlarının büyük tepkisini çekti. Riga sokaklarında binlerce kişi protesto düzenleyerek, kararı “geri adım” olarak nitelendirdi. Öte yandan küçük bir grup gösterici çekilme adımını destekledi.

Kadınlara yönelik şiddetin Avrupa’da hâlen ciddi bir sorun olarak devam ettiğini belirten eleştirmenler, Letonya’nın bu adımının uluslararası itibarına zarar verebileceğini söylüyor. Başbakan Evika Siliņa ise parlamentodaki ayrışmadan rahatsızlığını dile getirerek, “Siyasi hesaplar, şiddet mağduru kadınların hayatından daha önemli olmamalı,” yorumunu yaptı.

Avrupa’daki birçok insan hakları kuruluşu Letonya’ya kararını yeniden gözden geçirmesi çağrısında bulunurken, konu ülkenin 2026’daki parlamento seçimleri öncesi sıcak tartışma başlıklarından biri haline geldi.