Haiti: Artan Çete Şiddetini Durdurmak İçin Şimdi Uluslararası Destek Gerekiyor
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk Salı günü yaptığı açıklamada, Haiti'nin insanları rastgele vuran ve diri diri yakan şiddet yanlısı çetelerin elindeki insanların çektiği acıyı durdurmak için uluslararası toplumdan "acil" desteğe ihtiyacı olduğu konusunda uyardı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk Salı günü yaptığı açıklamada, Haiti'nin insanları rastgele vuran ve diri diri yakan şiddet yanlısı çetelerin elindeki insanların çektiği acıyı durdurmak için uluslararası toplumdan "acil" desteğe ihtiyacı olduğu konusunda uyardı.
Haiti'deki BM Entegre Ofisi (BINUH) tarafından toplanan bilgilere göre, yalnızca Nisan ayında ülkenin başkentindeki şiddet olaylarında 600'den fazla kişi öldü. Bu, 2023'ün ilk üç ayında en az 846 kişinin öldürülmesinin ardından geldi.
BINUH, genel olarak öldürme, yaralama ve adam kaçırma kurbanlarının sayısının yılın ilk çeyreğinde yüzde 28 arttığını ve toplam 1.634 vakanın bildirildiğini söyledi.
Tetikçilikte Yükseliş
BM insan hakları ofisi (OHCHR), "kanunsuzlar kanunu kendi ellerine aldıkları" için çete üyeleri olduğu iddia edilen çete cinayetleri ve linç olaylarının da arttığını söyledi. Nisan ayında bu tür en az 164 cinayet belgelendi.
OHCHR ve BINUH'un son raporu, "bazı siyasi şahsiyetler ve gazetecilerin vatandaşlara çete şiddetiyle mücadele için öz savunma örgütleri kurma çağrılarının ardından" kanun dışı grupların ortaya çıktığına işaret ediyor.
Bulguları yorumlayan BM insan hakları şefi, uyanıklığın yalnızca “şiddet sarmalını körükleyeceğini” vurguladı.
Aşırı Şiddet
Rapor, çetelerin "günlük faaliyetlerini yürüten insanları ayrım gözetmeksizin vurmak" için çatılarda keskin nişancılar kullandığına dikkat çekiyor. Bazı durumlarda, çete üyeleri bir cinayet serisiyle mahallelere baskın düzenledi, "insanları toplu taşıma araçlarında diri diri yaktı" ve "çete karşıtı olduğu düşünülen herkesi" idam etti.
Rapor aynı zamanda, toplu tecavüz de dahil olmak üzere, rakip çetelerin kontrolü altındaki topluluklara “korkutmak ve acı çektirmek için” cinsel şiddet kullanıldığını belgeliyor.
Raporda alıntılanan yerel bir insan hakları örgütüne göre, en az 652 kadın ve kız çocuğu "geçen yıl içinde çete kontrolündeki bölgelerde bireysel ve toplu tecavüze uğradı".
Bir "İnsan Hakları Acil Durumunun" Temel Nedenleri
BM insan hakları şefi, yoksulluk ve temel hizmetlerin eksikliğinin, çetelerin ülke üzerindeki hakimiyetinin temel nedenleri arasında olduğunun altını çizdi.
Bu yılın başlarında, BM Dünya Gıda Programı (WFP), Haiti nüfusunun yarısının veya yaklaşık 4,9 milyon insanın gıdaya erişim mücadelesi verdiği konusunda uyarıda bulunmuştu.
Türk, "Hükümet, uluslararası toplumun da desteğiyle, insanlara temiz su, gıda, sağlık ve barınma imkanlarına düzenli ve engelsiz erişim sağlama yükümlülüğünü yerine getirmek için elinden geleni yapmalıdır."
"İnsan hakları acil durumu" olarak faturalandırdığı duruma "sağlam bir yanıt" gerektiğini söyledi.
"Koordineli Uluslararası Eylem" Gerekli
Sayın Türk, uluslararası topluma “Haiti'nin kurumlarına yardımcı olmak için kapsamlı bir eylem planıyla birlikte, zamana bağlı, uzman ve insan haklarıyla uyumlu bir destek gücü görevlendirmesi” çağrısını yineledi.
Geçen ay ülke, Haiti konusunda bağımsız bir insan hakları uzmanı atanması çağrısında bulunan bir kararı kabul eden İnsan Hakları Konseyi'nin gündemindeydi.
Haiti'nin sponsorluğunu üstlendiği karar, "eşgüdümlü ve hedefli uluslararası eylem" çağrısında bulundu.
Karara uygun olarak, Haiti'deki yeni bağımsız insan hakları uzmanı William O'Neill'in görevleri arasında çocukların ve insan kaçakçılığının durumuna odaklanmak ve Haiti Hükümeti ile ulusal insan hakları kurumlarına tavsiye ve teknik yardım sağlamak yer alıyor. ve insan haklarının geliştirilmesine ve korunmasına yardımcı olmak için sivil toplum kuruluşları.
İnsan Hakları Konseyi kararları uyarınca Birleşmiş Milletler insan hakları şefi tarafından atanan bağımsız hak uzmanları, BM personeli değildir ve çalışmaları karşılığında ücret almazlar.